Cùng với xã hội ngày càng hiện đại, phát triển là nhịp sống ngày càng năng động và tiến bộ, yêu cầu đối với việc dạy và học ngày càng cao, đặc biệt với môn học Tiếng Anh, hướng đến việc học được dùng được ngoại ngữ. Trong những phương pháp dạy học tích cực đang được áp dụng, “Dạy học qua dự án” (Project – based learning) là một trong những phương pháp dạy học được ưu tiên áp dụng trong môn tiếng Anh, nhằm đạt được mục tiêu phát triển toàn diện cả về phẩm chất lẫn năng lực cho học sinh, giúp học sinh nắm bắt kỹ năng ngôn ngữ và sử dụng ngoại ngữ trong hoạt động giao tiếp bằng chính năng lực giao tiếp của mình. Vậy Project-based learning là gì? Hôm nay hãy cùng Best Bee tìm hiểu nhé!
1. Project-based learning – Học theo dự án là gì?
Học theo dự án (hay còn được gọi là PBL) là một phương pháp giảng dạy lấy học sinh làm trung tâm, hình thức giảng dạy này khuyến khích học sinh lĩnh hội kiến thức và kỹ năng thông qua việc bắt tay vào thực hiện một dự án cụ thể. Phương pháp học đã chứng minh được hiệu quả của bản thân vì khả năng giúp học sinh phát triển các kỹ năng và tự định hướng bản thân đồng thời ngày càng được áp dụng rộng rãi cho nhiều lĩnh vực, bộ môn.
Thông thường, PBL đưa học sinh qua các giai đoạn hoặc các bước sau:
- Xác định một vấn đề
- Đồng ý hoặc đưa ra giải pháp và con đường giải pháp tiềm năng cho vấn đề (tức là, làm thế nào để đạt được giải pháp)
- Thiết kế và phát triển nguyên mẫu của giải pháp
- Hoàn thiện giải pháp dựa trên phản hồi từ các chuyên gia, giảng viên và/hoặc đồng nghiệp
2. Đặc điểm của Project-based Learning – học tiếng Anh qua dự án
- Định hướng những nội dung quan trọng. Mục tiêu của phương pháp này là giúp học viên nắm được những chuẩn mực và các khái niệm chính nằm trong trọng tâm đào tạo.
- Đòi hỏi tư duy phản biện, khả năng giải quyết vấn đề, hợp tác, giao tiếp và trao đổi thông tin. Để có câu trả lời cho câu hỏi giáo viên đưa ra và tạo ra một sản phẩm chất lượng, người học cần tư duy nhiều hơn là ghi nhớ thông tin đơn thuần. Người học cần sử dụng kỹ năng tư duy bậc cao, học cách làm việc theo nhóm hiệu quả, lắng nghe ý kiến của người khác và đưa ra quan điểm của mình một cách rõ ràng, có khả năng đọc nhiều tài liệu, viết hoặc thể hiện bản thân theo nhiều cách khác nhau và thuyết trình thuyết phục. Những kỹ năng, năng lực tư duy này của não bộ thường được biết đến với tên gọi “Bộ kỹ năng của thế kỷ 21”, bởi đây là những yếu tố tiên quyết để có được thành công trong môi trường làm việc hiện đại của thế kỷ 21.
- Cần có các câu hỏi mang tư duy phản biện – một phần không thể thiếu của quá trình học hỏi và sáng tạo. Người học đặt ra những câu hỏi, tìm kiếm câu trả lời và đưa ra kết luận. Quá trình này dẫn dắt người học xây dựng một ý tưởng, một sản phẩm hoặc một dạng thể hiện mới.
- Được thiết kế xoay quanh một câu hỏi gợi mở ý tưởng. Phương pháp này tập trung vào các hoạt động của người học và phụ thuộc vào việc họ học được những gì qua khung các nội dung quan trọng, các cuộc tranh luận, các thách thức và các vấn đề nảy sinh.
- Tạo ra nhu cầu cần phải nắm được nội dung và các kỹ năng thiết yếu. Phương pháp học theo dự án vẫn giữ nguyên trình tự trình bày các thông tin và khái niệm như phương pháp học truyền thống. Một bài học chuẩn theo phương pháp Project-based learning sẽ được bắt đầu bằng việc đưa ra các kiến thức và khái niệm. Sau khi học viên đã nắm được vấn đề sẽ có cơ hội ứng dụng vào các dự án cụ thể. Quá trình học theo dự án được bắt đầu với mục tiêu hướng tới thành quả cuối cùng là một sản phẩm hay một bài thuyết trình của học viên. Điều này tạo nên tình huống và lý do để người học chủ động học và nắm được các kiến thức, khái niệm của môn học để hoàn thành dự án.
- Tạo cơ hội cho người học thể hiện bản thân, có tiếng nói và tự ra quyết định. Người học học cách làm việc độc lập và có trách nhiệm khi phải đưa ra quyết định. Cơ hội được lựa chọn, thể hiện những gì đã học theo cách của riêng mình cũng giúp tăng sự say mê học tập của người học.
- Có nhận xét và đánh giá quá trình. Người học được yêu cầu đưa ra và nhận các phản hồi để nâng cao chất lượng sản phẩm mình tạo nên, suy nghĩ về những gì đã học được và bằng cách nào họ tiếp nhận được kiến thức.
- Thu hút sự chú ý của cộng đồng. Học viên trình bày thành quả của họ với các bạn cùng lớp, với giảng viên hoặc đưa lên mạng. Điều này kích thích học viên nâng cao chất lượng sản phẩm của mình, cũng như nâng cao tính bản quyền của sản phẩm, chống gian lận trong phương pháp học này.
PBL cũng cải thiện thái độ của học sinh đối với giáo dục, nhờ vào khả năng thu hút học sinh. Cấu trúc PBL có lợi cho việc xây dựng động lực nội tại vì nó tập trung vào việc học tập của học sinh xung quanh một câu hỏi hoặc vấn đề trọng tâm và một kết quả có ý nghĩa. Học sinh cuối cùng muốn hiểu câu trả lời hoặc giải pháp nhiều hơn hoặc nhiều hơn giáo viên muốn biết những gì các em biết, hiểu và có thể làm. Hiện nay, PBL đã được áp dụng chủ yếu tại các trường Đại học và một số Trung tâm Tiếng Anh.
